Een lange smalle strook van maximaal 350 km breed en meer dan 4000 km lang. Dat is Chili. Je kan er gemakkelijk reizen, het land kent prima wegen. De economie draait goed. Chili is een land van extremen, je hebt in het Noorden de Atacama-woestijn, een van de droogste gebieden op aarde., enorme regenwouden in het midden en ijsbergen in het zuiden.
Het 'schoenveterland' Chili ligt ingeklemd tussen de Stille Oceaan en het hoge Andesgebergte.
De werelderfgoedlijst van de UNESCO beval cultureel en natuurlijk erfgoed dat wordt beschouwd als onvervangbaar, uniek en eigendom van de hele wereld en waarvan het van groot belang wordt geacht om te behouden
Als je net na aankomst bij de pin-automaat staat en je wilt weten hoeveel geld je moet pinnen of als je wilt controleren of je genoeg geld ontvangt als je euro's of dollars inwisseld. Met onderstaand schema kun je eenvoudig de omrekening maken. Let wel: de gebruikte koers kan fluctueren en daardoor gedateerd zijn.
Een van de mooiste plekken van Chili gelegen in het noorden is het Chungará meer. Dit is het hoogst gelegen meer ter wereld. Vanaf de oevers van het diepblauwe meer heb je een prachtig uitzicht op Parinacota (6342 meter) en Sajama (6520 meter). Vlak bij dit meer ligt het beroemde Lauca Nationaal Park. Dit reservaat is door UNESCO benoemd als "wereld biosfeer reservaat" In dit gebied komen een grote verscheidenheid aan vogelsoorten en zoogdieren voor.
Noord Chili is de droogste plaats op aarde. In de badplaats Arica regent het dan ook nooit. Hoewel dit voor de gemiddelde toerist het paradijs lijkt, is het voor de bevolking knap lastig.
Chili - Het eerste uur lopen we over het steengruis en rotsen. Daarna komen we bij de eerste sneeuwstukken. Al snel klimmen we door de sneeuw. Naar mate de zon hoger komt, wordt het ook steeds warmer. We lopen zigzaggend langzaam tegen de vulkaan. Door in het spoor van de voorgangers te lopen, ontstaat er een soort trappetje. Onderweg houden w Lees meer
De Atacama woestijn
Chili - Bij het uitkijkpunt hebben we uitzicht op het plaatsje Putre. Ook zien we de aangelegde agrarische terrassen met op de achtergrond de imponerende vulkaan Parinacota met zijn ruim zes kilometer hoge top. We zijn ondertussen gestegen tot 3.500 meter en dit is al goed merkbaar. Alles kost meer inspanning doordat er minder zuurstof in de lucht Lees meer
San Pedro de Atacama
Chili - Bij het busstation wordt de bagage ingeladen in een minibusje. Wij lopen zelf vervolgens in zo’n tien minuten naar het hotel in het centrum. San Pedro de Atacama is ook ’s morgens vroeg al een heel leuk en bedrijvig dorpje. Het lijkt hier wel of de tijd heeft stilgestaan. Het hotel toont zeer gezellig. Alle kamers komen uit op de binne Lees meer
Paaseiland
Chili - Jacob Roggeveen, gaf op Paaszondag de naam Paaseiland, toen hij in 1722 het eiland in de Grote Oceaan bezocht. Paaseiland, of Isla de Pascua zoals het in het Spaans heet, wordt ook wel Rapa Nui genoemd. Op het eiland wonen nog geen 4.000 inwoners en het eiland ligt meer dan 2.000 kilometer van andere bewoonde gebieden. Het eiland maakt off Lees meer
Torres del Paine
Chili - Even later staan we aan het beginpunt van de wandeling naar het bergmeer aan de basis van Torres del Paine (de torens van Paine). Als we net op pad zijn begint het licht te spetteren. Met mijn regenbroek en –jas aan klim ik het eerste uur flink omhoog. Daarna wordt het vlakker. Mijn regenjas is inmiddels van binnen en van buiten net z Lees meer
Oorspronkelijk was het noorden van wat nu Chili is druk bevolkt door ondermeer Chango-, Atacameño- en Aymara-indianen. Het bosrijke zuiden van Chili was voor de komst van de Europeanen het woongebied van verschillende volken, waarvan alleen het Mapuche-volk de Europese overheersing heeft overleefd. In de 15e eeuw, op het hoogtepunt van hun beschaving, drongen de Inca's Chili binnen vanuit Peru. Zij veroverden het vruchtbare centrum, dat ze militair, economisch en sociaal onder controle hielden. Het lukte ze echter niet het zuiden te veroveren, waar de krijgshaftige Mapuches met succes weerstand boden.
Later kreeg Chili te maken met de Spaanse overheersing, die bijna drie eeuwen duurde (van 1537 tot 1818). In die periode verschijnen ook Nederlandse zeevaarders aan de kusten van Chili, waarvan een deel op weg was richting Japan. De contacten met de Spaanse kolonisten waren niet altijd vreedzaam. Menig conflict werd uitgevochten te land en ter zee. Met de inheemse bevolking konden de Nederlanders evenwel beter opschieten. Het eerste contact van Nederlanders met Chili vindt plaats in 1599 (Admiraal de Cordes). Later zouden nog vele andere expedities volgen o.a. die van van Spilbergen (1615), Le Maire (1616), Brouwer (1643) en Roggeveen (1722). Roggeveen ontdekte Paaseiland. Huidige geografische aanduidingen in Chili wijzen op de toenmalige Hollandse presentie.
In de loop van de tweede helft van de XVIIIe eeuw beginnen zoals in heel Zuid-Amerika ook in Chili onafhankelijkheidsdenkbeelden de kop op te steken en breekt er een burgeroorlog uit tussen de royalisten (Spaansgezinden) en de autonomen (voor de onafhankelijkheid). Bernardo O'Higgins (van Ierse afkomst) voert de onafhankelijkheidsstrijders aan en met behulp van Argentijnse troepen wordt het Spaanse koninklijke leger verslagen. Zo verkrijgt Chili in 1818 haar onafhankelijkheid, met O'Higgins als eerste president. Men vereert hem nog steeds als de Vader des Vaderlands.
Na de onafhankelijkheid ontwikkelt zich in Chili, met name onder het conservatieve regime van Diego Portales, een sterk presidentieel politiek systeem met een autoritaire regering. In de Chileense staat hebben vooral de grootgrondbezitters het voor het zeggen. Er volgt een stabiele periode, waarin er een transformatie plaatsvindt van een landbouweconomie naar een gemengde economie met meer inkomsten uit handel en mijnbouw. Deze rijkdom blijft echter vrijwel volledig in handen van grootgrondbezitters en nieuwe industriëlen.
De Chileense republiek kent ook haar eigen imperialistische periode, die begint met de glansrijk gewonnen Pacifische Oorlog (1879-83) tegen Peru en Bolivia (met gevolg annexaties van grote delen woestijngebieden in het noorden). De inspanningen van deze oorlog dwingen Chili in het zuiden concessies te doen aan Argentinië, waarmee een periode van verschillende grensconflicten begint. Ook de Mapuches worden uiteindelijk "gepacificeerd" en daarmee start de openlegging en kolonisatie van het hele zuiden.
In de loop van de 19e eeuw krijgt ook het buitenlandse bedrijfsleven belangstelling voor Chili. Behalve Britse investeringen (in de nitraat- en ijzerertswinning) vinden grote Duitse kapitaalinvesteringen in het Noorden plaats. Midden 19e eeuw trokken vele Duitse kolonisten uit Europa naar het zuiden van Chili. De Chileense overheid steunde hun activiteiten (bosbouw, veeteelt). Die Duitse invloed is tot op heden nog steeds merkbaar in taal en architectuur.
Chili is in 1884 het eerste Latijns Amerikaanse land waar het algemeen kiesrecht wordt ingevoerd en een nationaal parlement wordt gevormd. Voor Zuidamerikaanse begrippen is Chili in het begin van de 20e eeuw het toonbeeld van een democratie: algemeen kiesrecht, goed onderwijs, sociale voorzieningen etc. Economisch gezien blijft Chili een ontwikkelingsland, dat volledig afhankelijk is van de exportopbrengsten van één product, nitraat (later ook koper). Tijdens de wereldwijde recessie van de jaren dertig stort onvermijdelijk ook de Chileense economie in en begint een moeizame heroriëntatie van industrie, landbouw en handel.
Het parlement wordt in die tijd volledig gedomineerd door conservatieve partijen. Feitelijk is de macht in handen van een kleine minderheid (grootgrondbezitters, bankiers en industriëlen). Deze ongelijkwaardige situatie leidt in de tweede helft van de negentiende eeuw tot de opkomst van socialistische en communistische partijen en een machtsstrijd tussen conservatieven en linksradicalen. Ondanks een relatief stabiele periode zonder staatsgrepen neemt vanaf 1930 tot 1970 in Chili de maatschappelijke ongelijkheid toe en groeit het verzet van linkse partijen. Achtereenvolgende regeringen kunnen de groeiende onrust in het land niet ongedaan maken.
Op 4 september 1970 wint Allende de verkiezingen en wordt hij Chili's eerste marxistische president. De nieuwe president wil van Chili een onafhankelijk land maken via ingrijpende hervormingen (nationalisatie van banken, mijnen, verzekeringsmaatschappijen, herverdeling van grondbezit), maar wel via een "revolutie binnen de wet". De rechtse partijen stellen alles in het werk om Allende het regeren onmogelijk te maken. Hij kan weinig uitrichten: slechts de nationalisatie van de kopermijnen en een aantal landhervormingsprogramma’s weet hij er door te drukken.
De chaos (illegale grondbezettingen, terroriserende grootgrondbezitters, gewelddadige linkse aanslagen) in het land wordt alleen maar groter, terwijl de Chileense maatschappij sterk polariseert. Op 11 september 1973 grijpen de militairen in. Het paleis La Moneda wordt gebombardeerd en Allende pleegt zelfmoord na een legendarische radiotoespraak vanuit het paleis.
Generaal Augusto Pinochet krijgt de leiding over de militaire junta en wordt het gezicht van de dictatuur. De machtsovername door het leger past in een reeks van staatsgrepen in Zuid-Amerika, waarin de oorlog wordt verklaard aan alles wat maar met linkse ideeën te maken heeft. Het militaire bewind houdt uiteindelijk 17 jaar stand. In de terreur die op de staatsgreep in 1973 volgt, vallen duizenden doden, vinden verdwijningen en martelingen plaats en krijgen politieke partijen en vakbonden een verbod opgelegd. Duizenden Chilenen ontvluchten het land of worden verbannen. Velen van hen trekken naar Europa o.a naar Nederland. Later in de jaren zeventig is er nog nauwelijks sprake van binnenlandse tegenstand. Velen worden gemarteld of zonder proces geliquideerd. De rol van de Kerk tijdens de dictatuur is in deze dubbel: officieel steunt zij de militaire junta, terwijl aan de andere kant vele parochies onderdak bieden aan slachtoffers van mensenrechtenschendingen en een sleutelrol vervullen in het verzet tegen de militaire junta. Economisch stelt het militaire regime orde op zaken door de invoering van het vrije marktsysteem, gebaseerd op grootschalige privatisering en snelle liberalisatie.
De junta voert in 1980 een nieuwe grondwet in, die Pinochet in ieder geval tot 1989 van de macht verzekert. Door binnen- en buitenlandse druk (ook de VS) kunnen de militairen uiteindelijk niet om eerlijke verkiezingen heen, die de terugkeer naar democratie zouden moet inluiden. Tegen de verwachting van de militairen in, worden de verkiezingen in 1989 een klinkende overwinning voor de verenigde oppositiepartijen. De nieuw gekozen president heet Patricio Aylwin, die op 11 maart 1990 aantreedt. Met deze stap is Chili het laatste Zuid Amerikaanse land waar de democratie terugkeert. Door voorzichtig regeringsbeleid, gericht op verzoening en rechtvaardigheid, verloopt de overgang naar een democratische rechtsstaat redelijk voorspoedig. Een echte democratie is Chili nog lang niet.
Vier jaar later wordt president Aylwin opgevolgd door Eduardo Frei, ook een Christen-Democraat. Zijn Concertación-regering staat voor voortzetting van het neo-liberale (open markt) economisch model en gelijktrekking van de sociaal-economische verhoudingen in het land. Vooral wat dat laatste betreft is er nog onvoldoende vooruitgang geboekt. Deze uitdaging heeft hij feitelijk overgedragen aan de sociaal democraat Ricardo Lagos, die in januari 2000 met een kleine voorsprong op de rechtse kandidaat Joaquin Lavin (nu burgemeester van Santiago en presidentskandidaat voor 2005) de presidents-verkiezingen won. De zittingsperiode van de nieuwe president is zes jaar.
De regering Lagos heeft veel moeite gedaan de bilaterale relaties met de Zuid-Amerikaanse buurlanden te verbeteren. Er blijft echter sprake van een moeizame verhouding met vooral Bolivia door diens wens voor een soevereine toegang tot de Stille Oceaan. Chili pleit in de regio consequent voor regionale samenwerking op concrete terreinen zoals energie en transport. Men zou graag een actievere rol van Mercosur zien zeker nu met het geassocieerd lidmaatschap van Colombia, Venezuela en Equador het aantal geassocieerde leden groter is geworden dan het aantal leden. Chili heeft wederom aangegeven graag toe te treden tot Mercosur. De recent gevormde Community of Southamerican States kan op Chileense steun rekenen maar Chili legt daarbij de nadruk op de coördinatie van concrete projecten voor regionale integratie.
Chili lijkt met de actieve betrokkenheid vanaf het eerste uur bij de VN-interventie op Haïti de actieve internationale opstelling verder uit te bouwen. Het Chileense lidmaatschap van de Veiligheidsraad heeft in eigen land en het buitenland respect afgedwongen. Chili combineert goede betrekkingen met de VS met een constructief kritische houding ten opzichte van de internationaal omstreden elementen van de buitenlandse politiek van de VS. Na het van kracht worden van het Vrijhandelsverdrag met de VS en de intensivering van de betrekkingen met de EU in het kader van het Associatieakkoord, richt Chili zich met volle kracht op intensivering van de betrekkingen met Azië.
Chili komt in toenemende mate in het reine met de verwerking van de dictatuur van Pinochet. Hoewel er nog steeds sprake is van tegenstellingen tussen links en rechts worden die tegenstellingen en de mensenrechtenschendingen uit het verleden steeds beter bespreekbaar. Er worden vorderingen gemaakt in het proces van hervorming van de grondwet. Toch blijft er sprake van een delicaat normaliseringproces dat alleen op zeer geleidelijke wijze gestalte krijgt. Ondertussen moderniseert de Chileense maatschappij in hoog tempo.
bron: minbuza.nl
Help mee op de informatie op Landenalmanak.nl zo volledig en up to date te houden. Heb jij tips, aanvullingen of verbeteringen, laat het dan weten via het contactformulier. Ontbreken er foto's en heb jij foto's dit gebruikt mogen worden op de website, mail deze dan naar info(at)landenalmanak(punt)nl
De informatie op deze pagina is opgesteld om de verschillende landen te kunnen vergelijken. De informatie op deze site is echter onderhevig aan wijzigingen en kan daardoor gedateerd of niet langer juist zijn. Ga voor een daadwerkelijk vakantie nooit alleen uit van deze informatie en informeer altijd en tijdig bij de daarvoor gespecialiseerde instanties naar de laatste informatie over bijvoorbeeld vaccinaties, visa, geldzaken en andere items. De beheerder van deze site is nimmer verantwoordelijk voor gevolgen van het gebruik van deze informatie of verkeerde interpretatie hiervan.